İşsiz olmanın bedeli ikiye katlandı

AK Parti iktidarında devletin kalemi oynadı mı, kime fatura kesileceği belli:
İşsize… Güvencesize…

Genel Sağlık Sigortası primi, asgari ücretin yüzde 3’ünden yüzde 6’sına çıkarıldı.
1 Aralık’ta 780,17 TL olan prim, 1.560,33 TL’ye çıkıyor.
Tek imza, iki kat borç.

Ocak’ta asgari ücrete zam gelecek, GSS primi de peşine takılıp yükselecek.
Asgari ücrete “iyileştirme”, işsize “ek prim” diye dönecek.

Kitaba göre tablo parlak:
– GSS herkes için zorunlu.
– Kişi başı gelir asgari ücretin üçte birinin altındaysa (2025 için 8.668,50 TL) primi devlet ödüyor.
– Dört kişilik hanede toplam gelir 34.674 TL’nin altındaysa gelir testiyle muafiyet mümkün.

Kâğıt üzerinde adı “sosyal devlet”.

Hayatta?

Devlet işsizin önüne dikiliyor:
“Kapıma gel, yoksulluğunu kanıtla. Kâğıda ‘yoksul’ diye yazdır; o zaman primini öderim.
Gelmezsen her ay 1.560 TL borç hanene yazılır.”

Yoksulluğundan utanan, evinin hesabını memura açmak istemeyen yüzbinler gelir testine gitmiyor.
Ne primlerini düzenli yatırabiliyor ne de devlet katkısından yararlanıyor.
Kayıtlara tam girmeyen, görünmeyen bir mağdurlar sınıfı oluşuyor.

Şimdi onlara deniyor ki:
“Artık sana her ay 780 TL değil, 1.560 TL borç yazıyorum.”

Bu darbe kime?
– Uzun süre iş arayan işsizlere…
– Günübirlik, sigortasız, kayıt dışı çalıştırılanlara…
– 25–30 yaşına gelip hâlâ evde iş bekleyen gençlere…
– Boşanıp tek maaşsız kalan kadınlara…

GSS primi onlar için zaten yüktü, şimdi kambura döndü.
Prim ödenmiyor, borç büyüyor, faiz ekleniyor.
Yıllar sonra kapıya bir zarf: “GSS borcunuz var.”
Sağlık hakkı, sessiz sedasız, borç senedine dönüşüyor.

Bir başka düğüm de burada:
Asgari ücretliye verilen her artış, işsize otomatik ‘prim zammı’ diye dönüyor.
Düzenli geliri olmayanın primini asgari ücrete bağlamışsın;
oranı da bir hamlede yüzde 3’ten 6’ya çıkarmışsın.

Soru basit, cevap ağır:
Bu GSS denilen şey, yurttaşı koruyan bir şemsiye mi,
yoksa işsizden alacağını tahsil eden bir makine mi?

Unutmayalım:
Sağlık, iktidarın vatandaşa bağışladığı lütuf değildir.
Anayasa’nın tanıdığı temel haktır.

Bir gecede iki katına çıkarılan GSS primi, sadece bir rakam değil;
bu ülkede yoksulluğun, güvencesizliğin ve sağlık hakkının nasıl görüldüğünün aynasıdır.