Alırsan taneyle yoksa bas geç!
Türkiye’de derinleşen yoksulluk, milyonlarca yurttaşı en temel gıdalardan bile mahrum bıraktı. Ekonomik kriz sofralarda daha da görünür hale geldi. 2025 yazında pazarda geçen diyalogların konusu artık lezzet veya tazelik değil, fiyat. Artan enflasyon karşısında sabit kalan asgari ücret, yurttaşın sofrasından hem meyveyi hem de sebzeyi çekip aldı.Oyleki evde çoluk çocuğun istediği kiraz, eriği, şeftaliyi bile insanlar alabiliyorsa bile tane ile alıyor. Yada gece pazar dağılırken yerlere atılan çürük mallardan seçip evine sebze meyve götürüyor
Zaten et, pek çok hanede çoktan unutulmuştu. TÜİK’in verilerine göre 2021 sonrası kuzu eti fiyatı yüzde 660,6, dana eti ise yüzde 616,7 oranında arttı. Kişi başına düşen kırmızı et tüketimi ise 22,89 kilodan 16,6 kiloya geriledi. Etin ardından şimdi de meyve ve sebze sofralardan birer birer siliniyor.
Kirazın kilosu 600 ile 800 lira bandındayken üzümün kilosu 680 liraya ulaştı. Papaz eriği 400 lira, incir ise 600 lira. Pazarlarda artık adetle meyve alma dönemi de normalleşti. Karpuz dilimle, şeftali tane ile satılıyor. Bir şeftali 145 liraya, yarım karpuz 485 liraya alıcı bekliyor. Kimi ürünlerde 2020’ye kıyasla yüzde 1000’i aşan fiyat artışları yaşandı. Asgari ücretlinin beş yıl önce kiloyla aldığı meyve ve sebzeler bugün ulaşılmaz hale geldi.
Asgari ücretle geçinen milyonlar maaşının yüzde 10’u olan 2 bin 210 lirayı meyve-sebzeye ayırsa da tüm ay boyunca ancak birkaç kilogram ürün alabiliyor. Emekliler için tablo daha da ağır. En düşük emekli aylığı olan 16 bin 881 lirayla pazardan 2 kilo kiraz, 1 kilo üzüm, yarım karpuz, 2 adet şeftali ve 1 kilo domates alınsa, toplamda sadece birkaç meyveyle 3 bin 230 TL’lik bir harcama yapılıyor. Bu da maaşın beşte birine denk geliyor.
Yüzyılın krizi
Son 100 yılın en kötü, en başarısız, en zalim, en emek ve doğa düşmanı iktidarının yönettiği bir ülkenin gündeminin yukarıdaki başlıklar olması akıl alır gibi değil. Ama yine biliyoruz ki bu başarının mimarı tek başına Saray’da oturanlar da değil. Ülkeye istikamet biçen güçlerin iktidara çok fazla destek attıklarını Saray şürekası bile itiraf etmiş durumda. Öyle ya da böyle, siyaset ve ülkenin gündemi onların belirlediği başlıklar üzerinde dönüyor. Futbol terimiyle söylersek top bir türlü Erdoğan’ın sahasına geçmiyor. İYİ Partili Turhan Çömez, “5 vakit namaz kılınıp, 3 vakit rüşvet alınan, besmeleyle başlanıp, haram yenilen, ahlaksız bir düzen kurdular” eleştirisinde bulundu.
Memleketin hali ve ülke insanın konuştukları yukardaki başlıklardan çok farklı. Tek adam rejimi Trump’ın yarattığı konfor alanının keyfini sürerken, ülkenin yüzde 80’in canıyla boğuşuyor.Eğitim, sağlık çökmüş durumda. LGS skandalı bile tek başına herhangi bir ülkede hükümet düşürür. Enflasyon durmuyor. İstanbul temmuz ayında 12 ayın zirvesini yaşadı. Tarımı öldürdüler. Buğday, fındık, çay, patates üreticisi hepsi birden “yandık” diye feryat ediyor. Aynı anda marketlerde incirin tanesi 25 liraya satılıyor. Çocuklar birçok meyvenin tadını bilmeden büyüyor. İşçilerin elindeki tek silah olan grev Erdoğan’ın imzasıyla yasaklanıyor. İktidarın önerdiği rakamın kabul edilmesi için sendikalara baskı yapılıyor. Memurlara sadaka gibi toplu sözleşme öneriliyor.
Yok böyle memleket
Bir memleket düşünün çalışabilir durumda olan her üç kişiden biri işsiz olsun ve bu rakam 12 milyonu aşsın. Her doğa olayı afete dönüşüyor. Ormanlar yangınlarda yok ediliyor. Yangından kurtulan ağaçlar (zeytinlikler dahil) iktidarın rant iştahına kurban gidiyor.Askerler ölüyor ve anne babaları nedenini bile öğrenemiyor. Çocuklarımızı kaybetmiş durumdayız. Son dört yılda suça sürüklenen çocukların oranı yüzde 80 arttı.Bu arada canlı bir örnek verelim. Daha önce 2 kez seçilen cumhurbaşkanı 3. defa aday olabilsin diye El Salvador Meclisi seçimi tek turlu yapmaya ve mevcut cumhurbaşkanı istediği kadar seçilebilsin diye iki dönem sınırını kaldırmaya karar vermiş.El Salvador dünya demokrasi sıralamasında 95'incidir ve dandik bir demokrasi olarak tanımlanır.
