Tekstil öldü mü?

Türkiye tekstil üretiminde uzun yıllardır bölgesel bir güç. Ancak artık mesele sadece “güçlü olmak” değil; bu gücü sürdürülebilir rekabet avantajına dönüştürebilmek. Global pazarda Çin dev bir üretim hacmine sahipken, Mısır ise düşük maliyet ve Avrupa’ya yakınlığıyla dikkat çekiyor. Peki Türkiye bu iki güçlü rakip karşısında nerede duruyor?

Üretim gücü de risk de var

Türkiye’nin tekstil sektörü, özellikle kumaş ve hazır giyim konusunda dünyanın en büyük ilk 10 ihracatçısı arasında. 2023 yılı itibarıyla 19 milyar doları aşan tekstil ve ham madde ihracatıyla güçlü bir üretim altyapısına sahip. Ancak bu başarıya rağmen sektörün omzunda ağır yükler var:
*Yüksek enerji maliyetleri,
*Kur oynaklığı,
*Artan işçilik ücretleri,
*Küresel markaların tedarik zinciri politikalarındaki değişiklikler.
Tüm bunlar, özellikle ihracata çalışan üreticiler için Çin’le rekabeti oldukça zorluyor.

Çin: Maliyet değil makine gücü

Çin tekstilde artık sadece ucuz üretimin değil, yüksek hacimli ve dijitalleşmiş üretimin simgesi. Çinli firmalar, akıllı fabrikalarla, robotik sistemlerle ve devasa ölçekle çalışıyor.
Türkiye’de ise hâlâ iş gücü odaklı atölye kültürü yaygın. Verimlilik, otomasyon ve yazılım entegrasyonu konusunda Çin’in çok gerisindeyiz. Bu fark, aynı ürünü daha kısa sürede, daha ucuza ve daha az hatayla teslim etmelerine olanak tanıyor.

Mısır: Ucuz ama düşük kaliteyle dengede

Mısır, son yıllarda özellikle Avrupa pazarı için Türkiye'nin alternatifi olarak öne çıkıyor. Sebebi basit:
İşçilik ücretleri Türkiye’nin yaklaşık üçte biri,
Enerji ve su gibi üretim girdileri daha düşük maliyetli,
Serbest ticaret anlaşmaları sayesinde Avrupa'ya gümrüksüz erişim sağlıyor.
Ancak kalite, termin süreleri ve lojistik altyapı bakımından Mısır hâlâ Türkiye'nin oldukça gerisinde. Türk üreticiler, bu kalite farkını iyi anlatabildiklerinde sipariş kaybetmiyor; ama fiyat odaklı alıcılara karşı dayanak noktaları zayıf kalabiliyor.

Türkiye’nin Avantajları: Hız, Esneklik ve Moda Duyarlılığı

Türkiye tekstilinin elindeki en güçlü kart, hız ve esneklik.
*Avrupa’ya kara yolu ile 3–5 günde teslimat,
*Düşük adetli ama hızlı koleksiyon üretimi,
*Moda trendlerine çabuk adapte olabilme yeteneği.
Ayrıca Türkiye'nin yetişmiş insan kaynağı, kalifiye iş gücü ve orta ölçekli, esnek üretim yapısı sayesinde moda markaları için hâlâ vazgeçilmez bir partner.

Tehlike kapıda

2024 ve 2025 yıllarında enerji maliyetlerinin yüksek seyretmesi, döviz kurundaki istikrarsızlık ve iç piyasadaki talep daralması, birçok tekstil atölyesini ya küçülmeye ya da kapatmaya zorluyor. Anadolu'daki üretim merkezlerinde işten çıkarmalar hızlandı. Yüksek enflasyon nedeniyle ham maddeye erişim zorlaştı, kârlılık azaldı.
Öte yandan, Avrupa Birliği’nin karbon vergisi ve sürdürülebilirlik politikaları nedeniyle önümüzdeki dönemde çevreci üretim yapmayan firmalar sipariş kaybetme riskiyle karşı karşıya.

Çözüm: Markalaşmak ve dijitalleşmek

Türkiye tekstil sektörünün yeniden ivme kazanabilmesi için artık sadece üretmek yetmez;
*Dijital dönüşüm,
*Sürdürülebilirlik sertifikaları,
*Doğrudan tüketiciye ulaşan markalar yaratmak,
*Avrupa standartlarına uygun üretim önem kazanmış durumda.
Ayrıca tedarik zincirini kısaltmak ve katma değerli ürün üretimine geçmek de şart. Türkiye’nin “orta düzey kaliteli üretici” imajından sıyrılıp “moda belirleyen üretici”ye evrilmesi gerekiyor.
Sonuç:
Türkiye’nin tekstil sektörü güçlü ama yorgun. Çin hacimle, Mısır fiyatla rekabet ederken; Türkiye ancak hız, kalite, sürdürülebilirlik ve marka değeriyle öne çıkabilir.
Sadece gömlek dikmek değil, artık hikâye anlatmak, sürdürülebilir olmak ve tasarım üretmek gerekiyor.
Aksi takdirde, bir zamanların tekstil devi olan Türkiye, “ucuz ülke” etiketiyle yarışanların gölgesinde kalabilir.