TBMM Genel Kurulu enerji ve maden alanlarına yönelik düzenlemeleri de içeren, 'Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'ni görüşmek üzere Meclis Başkanvekili Celal Adan başkanlığında toplandı. Siyasi partilerin TBMM Başkanlığına sunduğu araştırma önergelerinin görüşülmesinin ardından Meclis Başkanvekili Celal Adan, CHP Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır'ın talebi üzerine anayasaya aykırılık üzerinden usul tartışması açtı.
Muhalefetin itirazlarına itiraz
Usul üzerine lehte söz alan AK Parti Tokat Milletvekili Mustafa Arslan, "Esas itibarıyla, termik santrallere karşı, nükleer santrallere karşı, HES'lere karşı, RES'lere karşı, hatta GES'lere bile karşı bir muhalefet anlayışıyla karşı karşıyayız. Dünyada termik santraller yeniden açılırken, pandemiyle beraber, Ukrayna-Rusya Savaşı'yla beraber ortaya çıkan enerji krizlerinde dünyada enerjiyle ilgili yeni gündemler oluşurken muhalefetin bu kanun teklifine karşı çıkmasını anlamak mümkün değil. Şöyle arz edeyim; AK Parti hükümetleri döneminde yaklaşık 105 milyon tane zeytin ağacı dikmişiz. Teklifimizle bu mevcut ağaçlardan on binde 4'ünün taşınması söz konusu. AK Parti bütün zeytin ağaçlarını kesecek, hepsini ortadan kaldıracakmış gibi bir hava estiriliyor. AK Parti iktidara geldiği zaman biz zeytinyağı üretiminde dünyada 5'inci iken bugün dünyada 2'nciyiz, sofralık zeytin üretiminde dünyada 1'inciyiz. 105 milyon tane yeni ağaç dikmişiz; 82 bin tane ağaç kesilmiyor, sadece yerlerinden taşınıyor. Bu nedenle muhalefetin itirazlarını kabul etmiyoruz" ifadelerini kullandı.
Çevre sağlığına aykırı
Aleyhte değerlendirmelerde bulunmak üzere kürsüye gelen CHP Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır, "Bu Parlamento kamu yararı olmayan ve Anayasaya aykırı olan hiçbir teklifi görüşmemelidir. Bir sefer, bu yasa toplumun, ülkenin genelinin menfaatine değil, bir grup şirketin menfaatine sipariş olarak buraya gelmiştir, üzülerek söylüyorum. Açıkça, Anayasa’nın koruduğu kamu yararına, çevre sağlığına, tarıma aykırı olarak bu yasa karşımızdadır. Bakın, teklifin 2, 3, 4, 10, 11, 16'ncı maddeleri Anayasa'mızın 2, 7, 10, 56, 123, 127, 168'inci maddelerine aykırıdır. Şimdi bunu konuşmak zorundayız. Şimdi sorun sadece zeytin değil. Bakın, üzülerek söylüyorum, 5-6 tane şirketin teklifleri sürekli bu komisyona geliyor" diye konuştu.
CHP'ye eleştiri
AK Parti adına söz alan İstanbul Milletvekili Nurettin Alan, Anayasa'ya aykırılık ilkesinin kanunun yasalaşmasının ardından AYM'ye götürülebileceğini belirtti. Alan, "Ben tarihten bahsedeceğim. Nazmi Kal'ı bilirsiniz. 'Atatürk-İnönü İlişkileri' isimli kitabı var. Turhal'a şeker fabrikası yapılacak. Celal Bayar iktisat vekilidir. Şeker fabrikasını açmaya karar veriyor, İş Bankasından ve Ziraat Bankasından parayı buluyor. Mustafa Kemal Atatürk açılmasından yana, İsmet İnönü geliyor, diyor ki, 'Buraya fabrikanın açılıp açılmayacağını Bakanlar Kuruluna getirelim, usulen bir tartışalım.' Bakanlar Kuruluna getiriyor. En sonunda diyorlar ki, 'Ya, biz şeker fabrikasını açarsak ithalattan aldığımız vergilerimiz azalır, biz bunu açmayalım.' CHP bu ülkede taş üstüne taş konan her şeye karşıdır" dedi.
Zeytine sahip çıkalım
DEM Parti Grup Başkanvekili Sezai Temelli ise kanun teklifinde anayasaya aykırı maddelerin olduğunu vurgulayarak, "Enerjiye ihtiyacımız var. Biraz önce bir hatibiniz çıktı, dedi ki, 'Biz geldiğimizde bu kadardı enerji üretimi, şimdi bunu 6 katına çıkardık.' Gerçekten 6 katına çıktı. Yeter artık. Daha ne kadar çıkaracaksınız? Ne yapacaksınız? Elektrik mi yiyeceksiniz? Elektrikle beslenilmiyor, zeytinle besleneceksiniz. Elektrikle büyüme. Dünya değişiyor, bütün dünya iklim krizine karşı artık yepyeni bir yerde ama biz hala doğaya savaş açmış durumdayız" değerlendirmesinde bulundu.
Derimin kalın olduğu ne malum
AK Parti Bursa Milletvekili Mustafa Varank, teklifin komisyon aşamasında Anayasaya aykırılık ilkesi üzerinden tartışıldığını aktararak, "Buradaki kanun teklifinden yola çıkarak, 'Yok, Varank şöyledir, Varank böyledir.' Biz burada Türkiye'nin çıkarına olmayan hiçbir hususu tartışmayız, tartışmıyoruz. Türkiye'nin elektriğinin yüzde 3,5'ini üreten elektrik santrallerinde, 'Kamu yararı yoktur' diyorsanız bence siz ne ekonomiyi biliyorsunuz ne Türkiye'yi tanıyorsunuz. Elbette burada kamu yararı var, Türkiye'nin grid sisteminin ayakta kalmasının elbette önemi var. Yenilenebilir enerji yatırımlarının hızlandırılmasının elbette önemi var, maden sahalarının rehabilitasyonunun yapılmasının elbette kamu yararı var; biz bu kanun teklifini bunun için tartışıyoruz. İşi şahsileştireceksiniz, onu da çok güzel bir şekilde yaparız. Mahir Bey dedi ki, 'Derisi Varank'ın kalın.' Ben sizinle hiçbir temasta bulunmadım, siz benim derimin kalın olduğunu nereden biliyorsunuz?" ifadelerini kullandı.
Varank için 'yüzsüz' dedi
CHP Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır, AK Parti'li vekillere cevaben, "Önce, 'CHP bu ülkeye ne yaptı, ne yapmadı?' tartışmasına bir cevap vereyim. 1934'te Turhal Şeker Fabrikası açıldı. Şükürler olsun açıldı, iyi ki açıldı. Ama 2018 yılında bunu özelleştirmek, satmak da size nasip oldu; siz sattınız, siz. Bak, tarihe bak, okumadan buraya gelme. CHP'nin açtığı şeker fabrikaları, demir-çelik fabrikaları, limanları, kağıt fabrikalarını ya sattınız ya da atıl bir şekilde hurdacıya verdiniz. Sana soruyorum; Turhal Şeker Fabrikası ne oldu, ne oldu; kim sattı, kim, kim sattı? Yahu, utanın biraz ya. Bu ülkenin 102 yıllık değerlerinin tasfiye memuru gibi hareket ettiniz. Sattınız da sattınız, limanları kiraya verdiniz. Yerin üstündeki tüm değerlerimizi sattınız şimdi, sıra madenlerde. Varank, ben derinin kalınlığını senle temas edip etmemek anlamında söylemedim. Yüzsüzlüğünle ilgili söyledim" diye konuştu.