Savaşa doğru mu?
Konuya şöyle bir soru ile girebiliriz. Büyük Britanya savaşa mı hazırlanıyor? İngiliz Başbakanı'nın şu anda ülkesini savaşa hazırlamaktan bahsetmesi, silahlar, mühimmatlar ve benzeri şeyler için milyarlarca Sterlin ayırması, dünyanın karşı karşıya kalacağı gerçekliğin bir yansımasından başka bir şey değil. Birleşik Krallık’ta Winston Churchill‘in İkinci Dünya Savaşı, Tony Blair'in Irak Savaşı, Margaret Thatcher'ın Falkland Savaşı...
* * * *
Şimdi de Keir Starmer artık İkinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinden seksen yıl sonra Britanya'yı savaşa hazır olma durumuna geri getiren başbakan olarak tarihe geçebilir belki de. İngiliz The Guardian gazetesi ‘Sir Keir, zor zamanlar için sert güç hazırlıyor‘ (Sir Keir summons hard power for hard times) diye yazıyordu. Gazetenin parlamento yazarı John Crace gizemli ve biraz da mizahi şöyle yazıyor.
* * * *
‘Keir Starmer bizi savaşa hazırlamak için Govan tersanesine gitti. Terli parmakları nükleer düğmenin üzerinde geziniyordu. Heran ilk saldırıyı yetkilendirebilirdi. Dünya hiç bu kadar tehlikeli olmamıştı. Askeri uniforma giymek, liderler için genellikle geri dönüşü olmayan bir noktadır. Keir'in mesajı çok açıktı. Bir savaş hem yakındı hem de muhtemeldi‘
* * * *
‘Başbakan olarak ülkenin güvenliğini sağlamak onun kutsal göreviydi. Ve artık hepimiz ön saflardaydık. On iki yeni nükleer enerjili denizaltı. Bir sürü insansız hava aracı ve uzun menzilli silah malzemesi. Bir sürü savaş başlığı. Altı yeni mühimmat fabrikası. Saban demirlerini kılıçlara dönüştürme. Şu andakinden 10 kat daha ölümcül bir ordu‘
* * * *
Pazartesi günü İskoçya'da Glasgow’daki Govan tersanesinde işçilere ‘Savaşın ön cephesi artık başka bir yerde değil, ön cephe burada‘ diyor. Mesajı açık. Ülkeyi bir savaşa hazır duruma getirmek için yeniden silahlandırmak istiyor. ‘Bu tehlikeli zamanlarda‘ diyor Starmer, ‘topraklarımızı ve değer verdiğimiz her şeyi savunmak‘ söz konusu olduğunda, ‘hedef tüm Birleşik Krallık'ı harekete geçirmek‘diyor.
* * * *
Sözleri gerçekten ürkütücü. Starmer'ın dili güçlü, neredeyse askeri. Alman Frankfurter Allgemeine gazetesine bakıyorum. ‘Bu Pazartesi günü yeni bir askeri çağın başlangıcı olması gerekiyor. Starmer, Avrupa'da savaşla karşı karşıyayız diyor‘ diye yazıyor. Eski NATO Genel Sekreteri George Robertson tarafından yönetilen bir komisyon 130 sayfalık bir rapor hazırlamış. Stratejik Savunma İncelemesi adlı raporda 62 öneri varmış.
* * * *
Rapora ABD Başkanı Donald Trump'ın ilk döneminde ABD Ulusal Güvenlik Konseyi direktörü olarak görev yapan istihbarat analisti Fiona Hill ve eski Ortak Kuvvetler Komutanı İngiliz generali Richard Barrons da destek vermiş. Bunlar gizli bilgiler değil. Merak edenler Avam Kamarası’nın dijital kütüphanesinde ‘Strategic Defence Review‘ adıyla bulup okuyabilir. Birleşik Krallık yıllardır görülmeyen askeri yığınağı yapmak istiyor.
* * * *
İncelemede, İngiltere ordusunun bir devrim geçirmesi, yeni savaş yöntemlerine yönelmesi gerektiği işaret ediliyor. General Sir Richard Barrons, İngiltere savunmasında son 150 yılda yaşanan ‘en köklü‘ değişim olarak niteliyor. Birleşik Krallık Savunma Bakanı da Pazartesi günü milletvekillerine İngiltere ordusunun ‚‘10 kat daha ölümcül‘ olması gerektiğini söylemiş. ‘Yeni bir tehdit çağındayız ve bu İngiltere savunması için yeni bir çağ gerektiriyor‘ demiş.
* * * *
Brüksel'de merkezli İngilizce haftalık Politico gazetesi ise ‘İngiltere savaşa hazırlanıyor (sadece maliyetini sormayın)‘ diye başlık atmış. ‘Harcama planları her şeyden çok uzak‘ diye devam ediyor. Analistler ve ekonomistler de İngiltere’nin planlarının mali açıdan uygulanmasının zor olabileceğini işaret ediyorlar. Neye inanacağız bilemiyorum. İngiltere gerçekten savaşa doğru mu yoksa bir siyasi manevra mı?
