TÜİK’in tartışmalı verileri üzerinden belirlenen zam oranları, emekçilerin temel haklarında yeni kayıpları da beraberinde getirdi. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in imzasıyla yayımlanan genelgeyle memur zammı, kıdem tazminatı tavanı, maaş katsayıları ve bedelli askerlik ücreti resmileşti. Enflasyon farkı üzerinden belirlenen zam oranı memur ve memur emeklileri için yüzde 15,57 olarak açıklandı. Kıdem tazminatı tavanı ise 53 bin 919 TL 68 kuruş oldu. Ancak bu sınır, birçok işçi için hak gaspı anlamına geliyor.
Kıdem hakkı kısıtlanıyor
Kıdem tazminatının brüt ücret üzerinden hesaplanması gerekiyor. Ancak tavan uygulaması nedeniyle yüksek ücretle çalışan vasıflı işçiler, hak ettikleri tazminatın tamamını alamıyor. Örneğin aylık brüt ücreti 70 bin TL olan bir işçi, her bir yıl için ancak 53 bin 919 TL tazminat alabilecek. Geri kalan kısmı ise fiilen gasp edilmiş oluyor. Bu uygulama, kıdem tazminatının işçi lehine temel koruyucu niteliğini zayıflatıyor. Kıdem tazminatı tavanı ne kadar düşük belirlenirse, işçilerin tazminat hakkı o ölçüde budanmış oluyor. Özellikle özel sektörde nitelikli işlerde çalışan ve yüksek brüt ücrete sahip işçiler, bu nedenle kıdem hakkını tam olarak kullanamıyor.
Yeni maaş katsayıları belli
Genelgeye göre devlet memurları için 2025 yılının ikinci yarısında geçerli olacak katsayılar da şöyle belirlendi;
Aylık katsayı: 1,170211
Taban aylık katsayısı: 18,316014
Yan ödeme katsayısı: 0,371113
Bu katsayılar, aynı zamanda iş riski, iş güçlüğü ve mali sorumluluk gibi kalemlerdeki ek ödemelerin hesaplanmasında da kullanılacak.
Bedelli askerlik 280 bin TL
Genelgede bedelli askerlik ücretine yapılan zam da yer aldı. Yeni bedelli askerlik bedeli 280 bin 850 TL 54 kuruş oldu. Yoklama kaçağı ve bakaya kalanlar için uygulanacak ücret ise 4 bin 95 TL 74 kuruş olarak belirlendi.
