İspanya, Norveç ve İrlanda'nın 2024'te, 1967 sınırlarıyla Filistin devletini tanımalarının ardından Fransa'nın da aynı kararı alması ve İngiltere'nin İsrail'in belirli koşulları yerine getirmemesi ve Gazze'de ateşkesi kabul etmemesi halinde ülkesinin eylülde yapılacak Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nda Filistin devletini tanıyacağını duyurması, Avrupa'nın İsrail politikasındaki değişimin işareti olarak değerlendiriliyor. ABD Ohio Devlet Üniversitesinden emekli uluslararası hukuk uzmanı Profesör John Quigley, Uluslararası hukukçu Dr. Lena El-Malak ve İngiltere Parlamentosunda Dışişleri ve Savunma Kıdemli Araştırmacısı Lara Bird-Leakey, Ekim 2023'ten bu yana İsrail'e koşulsuz desteğini sürdüren Avrupalı devletlerin tutumundaki değişikliği AA muhabirine değerlendirdi.
Filistin'i tanıma kararı
Quigley, Fransa'nın Filistin'i tanıyacağını açıklamasının sembolik, siyasi ve hukuki açıdan büyük önem taşıdığını belirterek, "Bir varlığın devlet olmasının yolu diğer devletler tarafından kabul edilmesidir. Bu çok kesin olmayan bir standart ama böyle işliyor." diye konuştu. Devlet olarak tanınmanın uluslararası sistemde daha fazla hak ve koruma sağladığını ve Fransa'nın Filistin'i tanıma kararı ile Gazze'deki soykırım arasında bağlantı olduğunu anlatan Quigley, "Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da böyle bir bağlantı olduğunu söyledi. Fransa'nın neden tanıma kararı aldığı sorulduğunda Gazze'deki açlıktan bahsetti. Bunu İsrail'e baskı kurmanın bir yolu olarak görüyor." dedi.
Avrupa çocukların açlıktan ölmesinden utanıyor
E3 ülkelerinin (İngiltere, Fransa ve Almanya) İsrail'i koşulsuz desteklemeyi bırakıp İsrail'e karşı farklı bir dil kullanmaya başlamasını değerlendiren Quigley, "Çocukların açlıktan ölmesi ve buna karşı hiçbir şey yapmamış olmalarından utanç duyduklarını düşünüyorum." dedi.
Quigley, Avrupa ülkelerinin tutum değişikliğinde kamuoyunun önemli rol oynadığını kaydederek, "Kamuoyunun Avrupa ülkelerini bu kadar ileri gitmemeye ikna etmede önemli rol oynadığını düşünüyorum. Bundan daha da ileri gidip gitmeyeceklerini bilmiyorum. Kesinlikle baskı altındalar." diye konuştu.
Filistin'e karşı yükümlülükleri artacak
Uluslararası hukuk uzmanı El-Malak ise devletlerin Filistin'i tanımasının hukuki sonuçlarının olacağını vurgulayarak, "Filistin devletini tanıyan ülkelerin, devam eden işgale ve uluslararası hukuk ihlallerine herhangi bir şekilde destek olmama yükümlülükleri olacak. Zaten böyle bir sorumlulukları var ancak tanıdıkları Filistin devletine karşı bu yükümlülüklerini daha açık biçimde yerine getirmeleri gerekecek." dedi.
Bu durumun somut adımlar gerektireceğini belirten El-Malak, "Filistinlilerin kendi kendini belirleme hakkını engellemesi nedeniyle İsrail ile ekonomik bağları koparma, silah ambargosu, ekonomik ve kültürel yaptırım gibi somut eylemler almak zorunda kalacaklar." ifadesini kullandı.
İngiltere'nin Filistin'i tanımayı şarta bağlamasını eleştiren El-Malak şöyle konuştu:
"İngiltere'nin yaptığı açıklama neredeyse 'soykırıma uğrarlarsa Filistin devletini tanırız' anlamına geliyor çünkü İsrail'in soykırımı sonlandırmasını ön koşul yapıyorlar. 'İsrail, Filistin'in devlet olarak
